PWN-boswachter Veronique Meurs aan het woord

Ieder jaar krijgen wij een prachtig sponsorbedrag van Le Champion waarmee wij de kans krijgen om een hoop goeds voor de natuur te doen; eerder stonden ‘Vogels’ centraal. 

Het jaar 2022 komt in het teken van amfibieën te staan. Denk hierbij aan kikkers, padden en salamanders. Groene kikker, Bruine kikker, Gewone pad, Rugstreeppad en de Kleine watersalamander komen bij ons voor in het Noordhollands Duinreservaat. Tijdens de paddentrek, grofweg van begin februari tot en met half april, worden honderden dieren geholpen bij het oversteken van de weg tussen hun verblijfplaats in het duingebied en de voortplantingswateren in de lagergelegen poldergebieden aan de overzijde daarvan. Al vele jaren wordt het aantal overgezette dieren tijdens de trek geteld en onderzocht van Wijk aan Zee tot en met Bergen. Dat is alleen haalbaar door de grote inzet van een groep zeer enthousiaste vrijwilligers. Ondanks al deze inspanningen vindt er de laatste jaren een daling van de aantallen plaats. Het sterkst voor de voor iedereen zo bekende Gewone pad. Dit geldt landelijk maar zeker ook bij ons in het Noordhollands Duinreservaat. 

En dat terwijl amfibieën een zeer belangrijke rol in het ecosysteem vervullen. Hun dieet bestaat voornamelijk uit kleine insecten als vliegen en muggen, maar ook de eitjes en larven daarvan. Dit zorgt ervoor dat de aantallen daarvan goed in balans blijven en er geen plagen ontstaan. Zelf staan ze ook op het menu van andere diersoorten zoals vissen, vogels, zoogdieren en reptielen waarvoor zij een belangrijke voedselbron zijn. Dit maakt van amfibieën een onmisbare schakel in de voedselpiramide. 

De droge zomers van 2019 en 2020; de drukte op de wegen en de verminderde kwaliteit van de voortplantingswateren kunnen redenen zijn voor de dalende trend. Er zijn daarom maatregelen en onderzoek nodig. Door middel van tunnels onder de weg en geleidingsschermen langs de weg wordt geprobeerd om het aantal verkeersslachtoffers te verminderen. In samenwerking met Provincie Noord-Holland en de gemeentes werkt PWN er hard aan om deze voorzieningen goed te houden en nieuwe passages aan te leggen.

Tevens is er vanuit de Provincie in de winter van 2020 en 2021 een onderzoek pilot gestart in faunatunnels in Bakkum en Bergen. Het is de bedoeling dat met behulp van bewegingssensoren en een kleine camera dieren die gebruik maken van de tunnel worden vastgelegd. Door deze informatie hopen we komende jaren meer inzicht te verkrijgen in aantallen, tijdstippen soorten en gedrag.  Komende maanden worden de resultaten geëvalueerd en bepaald of en hoe het onderzoek in opdracht van de Provincie wordt voortgezet. Daarnaast bekijken PWN en Provincie, in afstemming met coördinatoren van de paddenwerkgroepen, welke onderzoeken er nog meer gewenst zijn met betrekking tot de amfibieëntrek en optimalisatie van de voorzieningen (tunnels, geleidingsschermen en inrichtingsmaatregelen) in de leef- en voortplantingsgebieden.

Buiten dat is het natuurlijk ook zeer belangrijk dat de voorzieningen in het duin zelf op orde zijn. Door het aanleggen van nieuwe poelen; speciaal aangelegd als kraamkamers voor de nieuwe aanwas van amfibieën, hopen we een duurzame populatie aan de duinzijde te krijgen die niet de weg over hoeft te steken om naar de poelen in de polder te trekken. Oevers van bestaande poelen worden flauwer en ondieper gemaakt waardoor de watertemperatuur hier stijgt. Bij hogere temperaturen ontwikkelen de larven zich namelijk beter. 
Hiermee hopen we de amfibieënpopulatie een flinke boost te kunnen geven zodat in de toekomst deze prachtige dieren ook voor ons duin behouden kunnen blijven. 
 
Natuurlijk kunt u zelf ook iets doen om de amfibieën een handje te helpen
Allereerst zijn er diverse paddenwerkgroepen actief in de omgeving die zich sterk maken voor het behoud van deze mooie en belangrijke dieren. Zij zijn altijd op zoek naar vrijwilligers en misschien is dat wel iets voor u. 
Daarnaast is de behoefte aan voortplantingswateren zeer belangrijk, mocht u in uw tuin een tiny pool, een klein vijvertje, kunnen aanleggen dan zouden de amfibieën daar zeker gebruik van maken. Zorg dan vooral dat de vijver vrij blijft van vis en dat randen niet te stijl aflopen zodat amfibieën er makkelijk in en uit kunnen kruipen. Ze hebben daarnaast behoefte aan waterplanten waaraan of -tussen ze uiteindelijk hun eieren aan af kunnen zetten en zelf kunnen schuilen.
 
Wij zullen door het hele jaar heen activiteiten rondom amfibieën gaan organiseren waarbij wij u graag van alles uitleggen over deze fascinerende dieren en waarom de maatregelen juist nu zo hard nodig zijn.